Straffen: drie nadelen uitgelegd

1. Je zal steeds harder moeten straffen

Een peuter zet je nog gemakkelijk zelf in de hoek, daar neem je nog gemakkelijk iets van af, die kan je gemakkelijk overpoweren. Want dat is het: straffen gaat over macht. Jij doet wat ik zeg en anders zal je daarvan de gevolgen dragen. Je gehoorzaamt niet? Dan krijg je een straf en die straf heeft niks te maken met wat je hebt mispeuterd. De straf zit niet logisch in elkaar.

Je belandt in een nooit eindigende en zich steeds opbouwende machtsstrijd. Wie heeft de macht? Daar gaat het opvoeden met straffen over. De macht verschuift van het kind naar de ouder en terug. Hoe meer je straft, hoe hardere straffen je zal moeten uitvinden om je kind te doen gehoorzamen. Net omdat de macht de hele tijd verschuift en je als ouder alle macht in handen wilt houden. Maar ook je kind wil macht. Of beter gezegd: invloed.

In mijn ogen hebben kinderen recht op zijn wie ze zijn: ze mogen hun eigen wil hebben, ze mogen ook hun invloed hebben op het gezin. Dat hebben ze toch. In het autoritair opvoeden moeten kinderen luisteren en zwijgen. Het kan ook anders: door kinderen hun invloed te erkennen en ermee samen te werken. Hoe kan je je eigen behoeften onder woorden brengen? Hoe kan je je emoties leren reguleren? Wat kan er in het gezin en in de ruimere maatschappij en wat niet? Hoe pas je je aan en wat pas je aan? Moet je jezelf aanpassen? Hoe oefen je invloed uit op een manier dat je de ander respecteert en tot een gezamenlijk iets komt?

Je kind leert liegen en stiekem gedrag, omdat het de negatieve gevolgen wilt ontlopen.

Nina Mouton

2. Je kind leert dat wanneer het iets stiekem doet, hij straf ontloopt.

Je kan een kind alleen straffen als je gezien hebt wat er gebeurd is of als je de gevolgen van zijn gedrag ziet. Dus leert je kind stiekem kattenkwaad uithalen. Komt het dan toch uit? Dan... Zal je kind erover liegen. Het is niet veilig om eerlijk te zijn over wie die vaas heeft gebroken, de kat zal het gedaan hebben, ook al wéét je dat het je kind was. Je kind leert staalhard liegen om straf te ontlopen.

Beeld je in dat je kind tiener is, teveel pintjes heeft gedronken op een fuif en het niet durft komen zeggen omdat het bang is om straf te krijgen. Vaak is 'eerlijkheid' een waarde die we onze kinderen willen meegeven in hun leven. Als er aan eerlijkheid straffen worden verbonden, in plaats van een samen zoeken naar alternatieven of oplossingen, dan zal de eerlijkheid eraan inboeten.

Wat ons naadloos brengt bij het derde nadeel...

Je kind straffen doorbreerkt de diepe verbinding die je hebt met je kind.

Nina Mouton

3. Straffen doorbreekt de diepe verbinding met je kind.

We straffen omdat een kind de gevolgen moet leren zien van iets verkeerd doen. We gaan er dus vanuit dat een kind niet uit zijn eigen acties leert, maar dat er nog een negatoef gevolg aan moet toegevoegd worden (bijvoorbeeld in de hoek staan) of een posiitief iets moet weggenomen worden (bijvoorbeeld aandacht).

We denken dat kinderen nadenken op hun time-outstoel over wat ze mispeuterden, in werkelijkheid voelen ze zich afgewezen, zijn ze kwaad op zichzelf of op jou. Of alles samen. De taak van een ouder bestaat er voor mij uit om onze kinderen te begeleiden naar volwassenheid. Hierin hebben ze verbinding nodig met de mensen die hen grootbrengen. Verbinding bestaat uit vertrouwen, uit betrouwbaarheid, uit er zijn als ze je nodig hebben. Wanneer kinderen overspoeld worden door hevige emoties of wanneer ze iets nodig hebben en het niet kunnen verwoorden, hebben ze onze rust nodig. Niet nog een ouder die de verbinding doorbreekt en hen afwijst.

Meer weten over Straffen en Belonen?

Je leert er in juni alles over in de vernieuwde #TeamMildOuderschap!

Zet je op de wachtlijst om je als eerste én met exclusieve korting in te schrijven!